کوانتومتری چیست؟
یکی از روش های آنالیز فلزات برای تعیین ترکیب شیمیایی آن طیف‌سنجی تابش نوری با استفاده از تحریک قوس و جرقه (Arc Spark OES) است. کوانتومتری روش ترجیحی برای آنالیز فلزات و تعیین ترکیب شیمیایی نمونه‌های فلزی است. این فرآیند به طور گسترده در صنایع فلز سازی از جمله تولید کنندگان اولیه، ریخته گری، ریخته گری و ساخت استفاده می شود. به دلیل زمان تجزیه و تحلیل سریع و دقت ذاتی، سیستم‌های طیف‌سنجی نشر نوری جرقه قوس در کنترل پردازش آلیاژها مؤثرتر هستند.
شماتیک دستگاه کوانتومتری Spark Emission Spectroscopy
طیف‌سنج‌های جرقه قوس را می‌توان برای بسیاری از جنبه‌های چرخه تولید از جمله بازرسی ورودی مواد، پردازش فلز، کنترل کیفیت محصولات نیمه‌تمام و تمام شده و بسیاری از کاربردهای دیگر که در آن ترکیب شیمیایی مواد فلزی مورد نیاز است، استفاده کرد.
باتوجه به قابلیت های مختلف دستگاه های آنالیزشیمایی کوانتومتری، معمولا این دستگاه های داری چند پایه مختلف بوده است.در آزمایشگاه متالورژی جهاد دانشگاهی شریف دستگاه کوانتومتری (ثابت) دارای چهار پایه آهن، نیکل، مس و آلومینیوم است که طیف زیادی از قطعات صنعتی پوشش میدهد.
اساس کار روش کوانتومتری SES
روش اسپکترومتری قوس و جرقه SES یک روش غیرمخرب برای تعیین عناصر مختلف در نمونه‌ها است. در این روش، با استفاده از یک قوس یا جرقه الکتریکی، نمونه تحت تاثیر حرارت قرار می‌گیرد و اتم‌های آن به حالت تحرک می‌آیند. سپس با استفاده از اسپکترومتر، امکان تعیین و شناسایی عناصر مختلف در نمونه وجود دارد. این روش به دلیل داشتن دقت بالا و سرعت بالا در تعیین عناصر، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
با استفاده از روش اسپکترومتری قوس و جرقه SES، می‌توان عناصر مختلف مانند فلزات سنگین، فلزات نجیب، عناصر کم‌مقدار (Trace) و حتی عناصر ناخواسته را در نمونه‌های مختلف تعیین کرد. این امر بسیار حائز اهمیت است زیرا در بسیاری از صنایع مختلف مانند صنایع فولاد، سرامیک، شیشه و حتی صنایع غذایی نیاز به دانستن مقادیر دقیق عناصر مختلف در نمونه‌های فلزی وجود دارد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله “اساس کار اسپکترومتری نشر نوری” مراجعه فرمایید.
دستگاه آنالیز شیمایی به روش کوانتومتری SES مستقر در جهاد دانشگاهی شریف
دستگاه کوانتومتری پرتابل آزمایشگاه متالورژی جهاد شریف