نمونه سازی و آماده سازی نمونه های آزمون
در واحد آماده سازی و کارگاه نمونه سازی آزمایشگاه متالورژی جهاد شریف، نمونه های مورد نیاز آزمایشگاه های آنالیز، متالوگرافی، کشش، ضربه، سختی، خمش، خوردگی و غیره طبق استانداردهای مختلف ملی و بین المللی تهیه می شوند. در ادامه، تجهیزات آماده سازی و نمونه های مورد نیاز آزمایشگاه های مختلف در این مرکز معرفی شده است.
دستگاه تراش جهت آماده سازی نمونه های کشش گرد دمبلی
آماده سازی نمونه کشش
نمونه های کشش طبق استانداردهای مربوطه توسط دستگاه های ماشین کاری و فرزکاری و یا وایرکات در صورت نیاز آماده سازی می شوند. تکنسین های کارگاه نمونه سازی، با رعایت نکات مندرج در این استانداردها و طبق دستورالعمل مورد تایید اداره استاندارد اقدام به تهیه نمونه جهت آزمون کشش به صورت دمبلی (گرد و تخت)، فول سایز (کشش کامل) و یا ساب سایز (گرد و تخت) می نمایند.
نمونه کشش دمبلی قطر 12.5 میلیمتر و ساب سایز
نمونه تست شده کشش دمبلی گرد
استاندارهای نمونه سازی کشش
استاندارد کشش محصولات و قطعات صنعتی مختلف متعلق به کشورهای مختلف از جمله استاندارد ملی ایران، ASTM امریکا، DIN آلمان، ISO بین المللی، BSI بریتانیا، JIS ژاپن، KIS کره جنوبی و کشورهای دیگر است. به منظور مطابقت با استانداردهای مذکور، نمونه های آزمون بر اساس استانداردهای کشش در واحد آماده سازی آزمایشگاه متالورژی جهاد شریف تهیه و ساخته می شوند.
از جمله مهم ترین استانداردهای مرجع کشش جهت نمونه سازی می توان به ASTM A370/E8/E8M، ISO 6892، DIN 50125 اشاره کرد.
دستگاه فرز جهت آماده سازی نمونه های کشش تخت دمبلی
آماده سازی نمونه ضربه شارپی
نمونه سازی ضربه عموماً طبق استاندارد ASTM A370/E23 و ISO 148 انجام می شود. ابعاد نمونه فول سایز معادل 10 در 10 در 55 میلیمتر بوده و نمونه های ساب سایز نیز با ضخامت 7/5، 6/67، 5/0، 3/33 و 2/5 میلیمتر ساخته می شوند. نمونه های ضربه ابتدا توسط دستگاه فرز تا نزدیک ابعاد نهایی فرزکاری می شوند و سپس به کمک دستگاه سنگ مغناطیس به صافی سطح مورد نظر استاندارد می رسند.
نمونه ضربه شارپی پس از تست
ابعاد ناچ ضربه شارپی
ناچ نمونه ضربه توسط تیغه مخصوص بصورت V شکل در آزمایشگاه متالورژی جهاد شریف اعمال می شود. همچنین ناچ V و U شکل توسط وایرکات قابل اعمال است. ناچ V دارای عمق mm2 و زاویه 45 درجه و شعاع mm0/25 است. همچنین ناچ U با عمق mm2و5 و شعاع mm1 اعمال می شود.
آماده سازی نمونه های PQR جوش
نمونه های تست PQR جوشکاری طبق استانداردهای مختلف نظیر API 1104، AWS D1.1، ASME SEC.IX و غیره آماده سازی می شوند. در این آزمونها، موضع جوشکاری شده مورد بررسی قرار می گیرد و نمونه سازی با رعایت الزامات استاندارد مورد نظر انجام می شود.
- API 1104) در این استاندارد با توجه به قطر و ضخامت لوله، آماده سازی نمونه کشش جوش به پهنای mm19، نمونه خمش جوش به پهنای mm25 (Face,Root) و mm12/7 (Side)، نمونه Nick Break به عرض mm25 و در صورت نیاز نمونه ضربه از جوش و HAZ تهیه می شود.
- ASME SEC.IX) طبق این استاندارد، نمونه کشش جوش به عرض mm19، نمونه خمش جوش به عرض mm38 (Face,Root) و mm10 (Side) تهیه می شود. همچنین نمونه سازی ضربه جوش از ناحیه HAZ و مرکز جوش قابل انجام است.
- AWS D1.1) در این استاندارد نمونه کشش جوش به پهنای mm20 و نمونه خمش به عرض 38 یا 10 میلیمتر تهیه می شود. نمونه سازی ضربه جوش نیز از ناحیه فلز جوش و منطقه متاثر از حرارت قابل انجام است.
نمونه خمش جوش از ناحیه Root پس از تست